Tin tức

Các hiệp định thương mại giúp các doanh nghiệp Việt Nam tăng cường xuất khẩu 

23 Tháng Mười, 2023

Các hiện định thương mại thương mại lớn được ký kết đã đem lại rất nhiều dấu hiệu tích cực, điều kiện thuận lợi dành cho các doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa trong nước. Xuất khẩu sản phẩm tới các quốc gia thành viên của các hiệp định thương mại đã giúp Việt Nam gia tăng số tiền hàng chục tỷ USD trong mỗi năm. 

Các hiện định thương mại lớn về lĩnh vực xuất khẩu hàng hóa 

Trong những năm trở lại đây, Việt Nam đã ký và thực hiện một loạt các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) thế hệ mới bao gồm CPTPP, EVFTA và UKVFTA.  

Với hiệp định CPTPP, Việt Nam đã cam kết loại bỏ số lượng lớn các mức thuế, theo lộ trình 65,8% số lượng các dòng thuế sẽ có thuế suất 0% ngay khi Hiệp định có hiệu lực; 86,5% số lượng các dòng thuế sẽ có thuế suất 0% vào năm thứ 4 sau khi Hiệp định có hiệu lực; 97,8% số lượng các dòng thuế sẽ có thuế suất 0% vào năm thứ 11 sau khi Hiệp định có hiệu lực. Đối với các thuế xuất khẩu, Việt Nam đã cam kết loại bỏ thuế đối với phần lớn các mặt hàng theo lộ trình từ 5-15 năm sau khi Hiệp định có hiệu lực. 

Trong EVFTA, Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) đã thỏa thuận về việc giảm thuế nhập khẩu đối với 99% số lượng các dòng thuế trong khoảng thời gian 7 năm đối với EU và 10 năm đối với Việt Nam. Theo đó, Việt Nam cam kết loại bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định có hiệu lực với 48,5% số lượng các dòng thuế, sau 3 năm là 58,7% số lượng các dòng thuế, sau 5 năm là 79,6% số lượng các dòng thuế, sau 7 năm là 91,8% số lượng các dòng thuế, và sau 10 năm là 98,3% số lượng các dòng thuế.  

UKVFTA cũng đưa ra một loạt các quy định và cam kết về mở cửa thị trường, quy tắc xuất xứ, hải quan và thuận lợi hóa thương mại, về an toàn thực phẩm (SPS), các rào cản kỹ thuật trong thương mại (TBT), thương mại dịch vụ (bao gồm các quy định chung và cam kết về mở cửa thị trường), đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực, và pháp lý – thể chế. 

Ngoài ra, vào tháng 7 vừa qua, Việt Nam còn ký kết Hiệp định Thương mại Tự do với Israel (VIFTA) – quốc gia đầu tiên tại Tây Á, mang lại cơ hội giảm tới 92% thuế quan đối với các sản phẩm Việt Nam nhập khẩu vào nước này. 

Tác động tích cực của các hiệp định thương mại đến nền kinh tế Việt Nam 

Theo báo cáo gửi tới Chính phủ, Bộ Công Thương thông báo rằng các Hiệp định Thương mại Tự do đã có tác động tích cực đối với xuất khẩu, nhập khẩu và sự thu hút đầu tư đối với Việt Nam. Năm 2022, tổng giá trị thương mại với các quốc gia trong CPTPP đã tăng hơn 14% so với năm 2021, đạt con số 104,5 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu từ Việt Nam tới các nước thành viên CPTPP đã ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể, ví dụ như tăng hơn 20% tới Canada và 163% tới Brunei. 

Liên quan đến EVFTA, năm ngoái, tỷ lệ thương mại giữa Việt Nam và các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã vượt qua mốc 62,2 tỷ USD, tăng hơn 9% so với năm 2021. Việt Nam đã xuất khẩu hàng hóa trị giá gần 47 tỷ USD tới các nước EU trong năm ngoái, tăng hơn 17% so với năm trước.  

Bên cạnh đó, nhờ Hiệp định UKVFTA, doanh nghiệp Việt Nam đã có cơ hội tăng cường xuất khẩu các mặt hàng nông sản, thực phẩm, dệt may, giày da, thiết bị linh kiện điện tử, đồ gỗ… sang Vương quốc Anh trên cơ sở ưu đãi thuế quan theo hiệp định.

Các con số trên rõ ràng đã cho thấy những tác động tích cực mà các hiệp định thương mại đã mang đến cho ngành xuất khẩu nước ta. Các doanh nghiệp xuất khẩu chắc chắn là đối tượng nhận được lợi ích to lớn nhất. Việc được tạo các điều kiện thuận lợi, hỗ trợ cắt giảm các chi phí, thuế nhập khẩu đã giúp các sản phẩm tiếp cận tốt hơn các thị trường quốc tế, đem về lợi nhuận đáng kể cho các doanh nghiệp, nhà sản xuất trong nước. 

Xem thêm: Xuất khẩu thương mại điện tử tại Việt Nam hứa hẹn tăng vọt trong năm 2023 dựa trên tiền đề năm 2022 

Những vấn đề cần khắc phục để tối ưu lợi ích từ các hiệp định thương mại 

Các hiệp định thương mại thế hệ mới đem lại cho Việt Nam hàng chục tỷ USD mỗi năm từ xuất khẩu hàng hóa đến các nước thành viên. Tuy vậy, việc thực thi các hiệp định này vẫn còn nhiều tồn đọng theo những báo cáo từ Bộ Công thương. Theo đó, tỷ lệ tận dụng ưu đãi của doanh nghiệp Việt Nam từ các hiệp định thương mại hiện nay vẫn thấp, như CPTPP gần 5%, EVFTA gần 26% còn UKVFTA khoảng 24%. 

Khu vực FDI vẫn chiếm đa số khi xuất khẩu các mặt hàng có kim ngạch lớn, trong khi doanh nghiệp nội địa chủ yếu gia công hoặc xuất khẩu nguyên liệu, bán thành phẩm. Nhiều doanh nghiệp mới tham gia được một số công đoạn của chuỗi cung ứng, khả năng đáp ứng về chất lượng, an toàn thực phẩm, kỹ thuật hàng xuất khẩu hạn chế, nhất là trong bối cảnh nhiều nước tăng rào cản kỹ thuật, hàng rào phi thuế quan.  

Vì thế, số lượng doanh nghiệp nước ta xây dựng được thương hiệu xuất khẩu sang các thị trường FTA còn hạn chế. Ngoài ra, sự kết nối giữa các doanh nghiệp còn lỏng lẻo, hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh như phá giá sản phẩm xảy ra phổ biến.  

Xem thêm: Xuất khẩu gạo Việt Nam tự tin đạt 4 tỷ USD trong năm 2023 

Các giải pháp dành cho doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa 

Về phía nhà nước, để giải quyết các vấn đề còn tồn tại, tận dụng tối đa lợi thế mà các hiệp định thương mại có thể đem lại, Bộ Công Thương kiến nghị xem xét dành nguồn vốn riêng để hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các FTA. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước cùng các bộ, ngành làm việc với các ngân hàng thương mại để có nguồn tín dụng phù hợp, lãi suất ưu đãi hỗ trợ doanh nghiệp muốn nâng cao năng lực sản xuất.  

Bộ Công Thương cùng các địa phương thí điểm xây dựng hệ sinh thái, trước tiên 1-2 lĩnh vực, ngành hàng tại mỗi tỉnh, để tận dụng cơ hội từ các FTA. Cơ quan này cũng đề nghị Chính phủ có chính sách tổng thể, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận, sử dụng nguồn nguyên liệu “nội khối”, đáp ứng tiêu chí xuất xứ theo quy định của từng hiệp định thương mại. 

Về phía doanh nghiệp, bên cạnh việc đầu tư vào dây chuyền sản xuất để tạo nên các sản phẩm chất lượng, việc mở rộng thị trường, tìm kiếm các hướng đi để xuất khẩu nhiều hơn sang các thị trường lớn cũng là điều cần được quan tâm. Trong giai đoạn mà thương mại điện tử dần trở thành một xu thế kinh doanh chủ đạo, việc xuất khẩu hàng hóa qua các kênh TMĐT được xem là lựa chọn mà doanh nghiệp không thể bỏ qua. Ở đó, Alibaba.com – Sàn TMĐT B2B hàng đầu thế giới là nơi để các doanh nghiệp tìm kiếm các đối tác, mang các sản phẩm của mình đến với các thị trường quốc tế đầy tiềm năng. 

Là đối tác chính thức của Alibaba.com tại Việt Nam, công ty Mediastep Software Việt Nam mang đến giải pháp GoEXPORT hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu gian hàng, sử dụng các công cụ hiệu quả để tiếp cận hàng triệu đối tác, người mua hàng quốc tế trên nền tảng TMĐT hàng đầu thế giới này. 

Với GoEXPORT, doanh nghiệp sẽ có cơ hội để mang sản phẩm của mình tiếp cận với hơn 40 triệu người mua, nhận về hơn 300 nghìn lượt tin nhắn mỗi ngày từ hơn 240 quốc gia và vùng lãnh thổ. Với nhiều tính năng hiện đại được cung cấp, doanh nghiệp có thể tối ưu gian hàng một cách hiệu quả, giúp tăng trưởng doanh thu bán hàng cho doanh nghiệp.

Việc liên tục ký kết các hiệp định thương mại lớn trên thị trường quốc tế là một dấu hiệu lạc quan đối với các doanh nghiệp và cả nền xuất khẩu nước ta. Lúc này, việc lựa chọn các giải pháp, hướng đi phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu được những lợi thế mà các hiệp định thương mại lớn đã mang lại, làm cơ sở thúc đẩy ngành xuất khẩu Việt Nam, hướng đến các cột mốc xa hơn trong tương lai.