Bài học

6 chiếc mũ tư duy và phương pháp ứng dụng trong kinh doanh

9 Tháng Mười Một, 2023

6 chiếc mũ tư duy là phương pháp được Tiến sĩ Edward de Bono phát triển vào năm 1980, nhằm giúp các doanh nghiệp dễ dàng giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định đúng đắn. Vậy thực chất 6 chiếc mũ tư duy là gì và làm thế nào để ứng dụng trong kinh doanh hiệu quả? Hãy cùng GoSELL đi tìm câu trả lời trong bài viết sau đây.

Tổng quan về 6 chiếc mũ tư duy

6 chiếc mũ tư duy (hay còn gọi là 6 Thinking Hats) là phương pháp hỗ trợ doanh nghiệp đưa ra quyết định dựa trên các góc nhìn và quan điểm khác nhau. Trong đó, các màu sắc của 6 chiếc mũ lần lượt sẽ là đỏ, đen, trắng, vàng, xanh lá cây và xanh dương. Mỗi chiếc mũ sẽ đại diện cho một quan điểm gồm trực giác, tiêu cực, dữ liệu, tích cực, sáng tạo và tổng quát vấn đề.

Đặc biệt, trong công việc, ai cũng cần có tư duy đa chiều, nhất là các cấp lãnh đạo, giám đốc, quản lý,… Chính vì vậy mà ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là giúp doanh nghiệp tránh được những xung đột lớn khi có nhiều người cùng tranh luận về một vấn đề nào đó.

Xem thêm: Brainstorm là gì? Phương pháp vận dụng brainstorm hiệu quả trong kinh doanh

6 chiếc mũ tư duy có đặc điểm như thế nào?

Sau khi đã hiểu rõ khái niệm của 6 chiếc mũ tư duy, trong phần này hãy cùng GoSELL khám phá đặc điểm của từng chiếc mũ nhé! Cụ thể như sau:

Chiếc mũ trắng

Chiếc mũ trắng tượng trưng cho tư duy dựa trên tính khách quan, các thông tin có căn cứ và dữ liệu thực tế. Người có tư duy mũ trắng thường sẽ đưa ra các ý kiến dựa trên việc phân tích dữ liệu như số lượng khách hàng, doanh thu, lợi nhuận đạt được,… và đánh giá dựa trên những thông tin, dữ liệu có sẵn.

Chiếc mũ đỏ

Chiếc mũ đỏ tượng trưng cho tư duy dựa trên trực giác và cảm tính. Người có tư duy mũ đỏ sẽ dựa trên cảm xúc của mình để đánh giá sự việc mà không cần dữ liệu thực tế hay lý luận để chứng minh về vấn đề đang giải quyết. Với phương pháp tư duy này, doanh nghiệp có thể dễ dàng thấu hiểu những suy nghĩ và phản ứng của người khác.

Chiếc mũ đen

Chiếc mũ đen tượng trưng cho tư duy theo hướng tìm hiểu và phân tích các rủi ro, những mặt hạn chế, sự bất hợp lý của vấn đề đang trao đổi. Người có tư duy này sẽ giúp doanh nghiệp nhìn nhận vấn đề một cách thận trọng hơn, tránh được những rủi ro không mong muốn xảy ra trong lúc thực hiện dự án. Nhờ đó, doanh nghiệp sẽ có phương án dự phòng hoặc điều chỉnh để tiến độ công việc không bị ảnh hưởng.

Chiếc mũ vàng

Chiếc mũ vàng tượng trưng cho tư duy theo lối tích cực. Những người có tư duy này thường sẽ đưa ra các ý kiến logic và lạc quan để tiếp thêm động lực cho người nghe. Với cách tư duy này, doanh nghiệp sẽ có thêm phần tự tin để đưa ra những giải pháp mới khi công việc gặp khó khăn, trở ngại.

Chiếc mũ xanh lá cây

Chiếc mũ xanh lá cây tượng trưng cho tư duy sáng tạo. Những người sở hữu tư duy mũ xanh lá cây thường sẽ nghĩ đến những điều mới lạ mà chưa có ai đề cấp đến để giải quyết vấn đề. Hướng tư duy này có thể mang lại hiệu quả hoặc không, nhưng đây cũng là nguồn tham khảo quý giá mà doanh nghiệp không nên bỏ qua.

Chiếc mũ xanh dương

Chiếc mũ xanh dương tượng trưng cho tư duy có tổ chức, hệ thống vấn đề một cách bao quát. Những người có tư duy này luôn có trách nhiệm, có khả năng tổ chức, điều phối và kiểm soát tư duy của các chiếc mũ khác. Hơn nữa, họ còn có thể tiếp nhận, phân tích các phát biểu và đưa ra quyết định cuối cùng.

Xem thêm: Làm thế nào để doanh nghiệp có chiến lược kinh doanh hiệu quả?

Tìm hiểu ưu và nhược điểm của 6 chiếc mũ tư duy

Dù là phương pháp nào thì khi được ứng dụng đều sẽ có những ưu điểm và nhược điểm khác nhau, tất nhiên là phương pháp 6 chiếc mũ tư duy cũng không ngoại lệ.

Về ưu điểm

Như đã có đề cập ở phần trước, khi ứng dụng phương pháp này, doanh nghiệp sẽ tránh được việc xảy ra xung đột trong quá trình thảo luận nhóm vì mỗi người sẽ đưa ra những quan điểm theo nhiều lối tư duy khác nhau. Thông qua đó, vấn đề đang được thảo luận sẽ được nhìn nhận dưới nhiều góc nhìn hơn để đi đến một kết luận toàn diện nhất và giúp cho việc tìm ra cách giải quyết vấn đề hiệu quả hơn bao giờ hết.

Về nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm, thì 6 Thinking Hats cũng tồn tại một số nhược điểm. Đó là khi một vấn đề được phân tích dưới 6 khía cạnh khác nhau sẽ tốn khá nhiều thời gian để giải quyết, và phương pháp này chỉ phù hợp trong các cuộc họp quan trọng của doanh nghiệp.

Cách ứng dụng mô hình 6 chiếc mũ tư duy trong kinh doanh hiệu quả

Để giúp bạn hiểu rõ hơn về cách ứng dụng mô hình 6 chiếc mũ tư duy trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, GoSELL sẽ nêu ra ví dụ cụ thể: giải quyết vấn đề cho một doanh nghiệp muốn ra mắt sản phẩm mới để nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Mũ trắng đưa ra các thông tin khách quan

Thực hiện quá trình tìm hiểu về khách hàng (như họ tên, sở thích, giới tính, mức thu nhập,…) dựa trên tệp khách hàng có sẵn của doanh nghiệp. Sau đó, bắt đầu thống kê và phân nhóm khách hàng theo các tiêu chí khác nhau để xác định đâu là những khách hàng mục tiêu phù hợp với sản phẩm mà doanh nghiệp đang muốn ra mắt.

Để việc phân nhóm khách hàng không tốn quá nhiều thời gian và đảm bảo mang tính chính xác cao, bạn có thể sử dụng hệ thống CRM của GoSELL. Công cụ sẽ hỗ trợ quản lý thông tin khách hàng tập trung tại một nơi, tránh thất thoát data khách hàng. Đồng thời, hỗ trợ thống kê chi tiết số lượng khách hàng truy cập vào website / app bán hàng, số lượng khách hàng đang hoạt động / không hoạt động, số lượng khách hàng quay lại cửa hàng,…. và bắt đầu phân tích hành vi mua sắm của họ.

Ngoài ra, công cụ cũng hỗ trợ thiết lập các chương trình ưu đãi, giảm giá, chiết khấu,… cho từng nhóm khách hàng nhằm tạo động lực kích cầu mua sắm. Cho phép phân bổ nhân viên chịu trách nhiệm quản lý mỗi khách hàng để cung cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng tốt nhất.

Mũ đỏ dựa trên trực giác và cảm tính

Theo xu hướng mua sắm của khách hàng ngày nay, họ thích khám phá những sản phẩm mới lạ, độc đáo và sẵn sàng chi tiền để trải nghiệm. Do đó, việc ra mắt một sản phẩm mới sẽ kích thích sự tò mò và thu hút họ nhanh chóng ra quyết định chốt đơn.

Mũ đen phân tích các rủi ro, hạn chế của chiến dịch

Bên cạnh những khách hàng ưa chuộng những điều mới mẻ, thì vẫn còn không ít khách hàng lại có thói quen trung thành với sản phẩm mà họ đã sử dụng trong thời gian dài. Tệp khách hàng này có thể sẽ khiến khả năng tiêu thụ sản phẩm mới không cao và doanh thu không thể đạt được như mong đợi. Vì vậy, trước khi ra mắt sản phẩm mới chính thức cần phải dành nhiều thời gian hơn để nghiên cứu thật kỹ các tính năng, công dụng, ưu điểm,… của sản phẩm có thể đáp ứng nhu cầu cho đa dạng khách hàng hay không.

Mũ vàng đưa ra các ý kiến logic và lạc quan

Việc công ty ra mắt một sản phẩm mới trên thị trường, điều này có thể làm gia tăng năng lực cạnh tranh so với các đối thủ cùng ngành. Không những vậy, đây cũng là cơ hội để khách hàng có thêm những trải nghiệm mới và những đánh giá mới về sản phẩm của công ty.

Có thể sẽ có những ý kiến tích cực, ủng hộ cho sản phẩm mới lần này và sẽ trở thành bước đệm giúp công ty ngày càng phát triển mạnh mẽ. Nhưng nếu những ý kiến tiêu cực chiếm ưu thế thì đây cũng là bài học để công ty có thêm kinh nghiệm, hiểu sâu sắc hơn về nhu cầu khách hàng để có những điều chỉnh phù hợp.

Mũ xanh lá cây đưa ra các ý tưởng mới mẻ

Vì là một sản phẩm mới, nên để thúc đẩy khách hàng sẵn sàng chốt đơn ngay mà không nghĩ ngợi gì nhiều. Công ty có thể áp dụng thêm một số chương trình ưu đãi đi kèm như voucher, coupon, giảm giá sâu 50%, flash sale giờ vàng,… Tuy nhiên, để việc xây dựng các chương trình trên không tốn quá nhiều chi phí, tiết kiệm nguồn nhân lực thì bạn có thể tham khảo một trong các công cụ marketing của GoSELL như:

• Khách hàng thân thiết giúp bạn tạo nhiều cấp độ khách hàng thành viên và khuyến khích khách hàng tích lũy điểm thưởng để nhanh chóng nhận được những ưu đãi tương ứng.
• Tạo mã giảm giá giúp bạn tạo ra các mã giảm theo nhiều hình thức khác nhau để khách hàng có thể linh hoạt lựa chọn nhằm kích cầu mua sắm thành công và gia tăng doanh số vượt bậc.
• Flash sale giúp bạn giới hạn số lượng sản phẩm khuyến mãi hoặc thời gian áp dụng khuyến mãi nhằm tạo tính cấp bách, khiến khách hàng chốt đơn ngay lập tức để không bỏ lỡ cơ hội có 1-0-2 này.

Tìm hiểu thêm: Đâu là thời điểm thích hợp để triển khai 1 chiến dịch flash sale

Ngoài việc tung các chương trình giảm giá, bạn cũng có thể thông báo, truyền tải đến khách hàng những thông tin chi tiết về sản phẩm mới để khách hàng cảm thấy yên tâm và tự tin mua hàng hơn. Bằng cách sử dụng các công cụ: blogs, SEO, email marketing, thông báo đẩy, cộng tác viên / đại lý bán hàng, link mua hàng,… của GoSELL.

Mũ xanh dương tổng hợp, phân tích và đưa ra quyết định cuối cùng

Triển khai việc ra mắt sản phẩm mới, truyền tải mọi thông tin về sản phẩm lên các kênh kinh doanh của công ty (website, app, sàn thương mại điện tử Shopee, Lazada, GoMUA, mạng xã hội Facebook, Zalo, Tiktok) và triển khai chương trình khuyến mãi bằng các công cụ đã nêu trên.

Kết hợp lên kế hoạch quản lý sản phẩm, kho hàng, đơn hàng, nhà cung cấp, kể cả năng suất bán hàng của nhân viên, các đánh giá về sản phẩm,… một cách chặt chẽ. Đây sẽ là cơ sở để chuẩn bị những phương án khắc phục các sự cố phát sinh kịp thời và phản hồi đến khách hàng về tình trạng của sản phẩm trong thời gian sớm nhất.

Phần mềm quản lý GoSELL cũng sẽ hỗ trợ bạn thực hiện công việc quản lý trơn tru chỉ trên một hệ thống duy nhất và cung cấp đến bạn báo cáo doanh thu, lợi nhuận trực quan theo thời gian thực. Dựa vào đó, bạn có thể dễ dàng đưa ra các dự đoán về nhu cầu mua sắm của khách hàng và các quyết định kinh doanh đúng đắn nhất.

Một số giải pháp khác của GoSELL

Ngoài các công cụ vừa gợi ý trong bài, bạn có thể tham khảo thêm các giải pháp chính của GoSELL như: GoWEB thiết kế website chỉ trong 10 phút mà không cần lập trình; GoAPP thiết kế ứng dụng bán hàng tương thích trên cả Android & iOS; GoPOS quản lý toàn bộ hoạt động bán lẻ tại doanh nghiệp; GoSOCIAL tối ưu quy trình bán hàng trên mạng xã hội Facebook và Zalo; GoLEAD thiết kế các trang landing page giúp quảng bá, thu thập thông tin khách hàng tiềm năng; và GoCALL xây dựng đội ngũ telesale chuyên nghiệp. Tùy vào nhu cầu kinh doanh của doanh nghiệp mà bạn có thể tìm hiểu và liên hệ ngay đến đội ngũ của GoSELL để được tư vấn trực tiếp.

Hy vọng thông qua những thông tin về khái niệm, đặc điểm, ưu và nhược điểm cũng như ví dụ được nêu trong bài viết này, bạn sẽ biết cách sử dụng phương pháp 6 chiếc mũ tư duy để giải quyết các vấn đề phức tạp mà doanh nghiệp đang gặp phải và tạo ra kết quả tốt nhất.